Posts

Showing posts with the label पुरुषोत्तम मास

गोदाकाठचे तिर्थक्षेत्र; श्रीक्षेत्र पुरुषोत्तमपुरी

Image
 गोदाकाठचे तिर्थक्षेत्र; श्रीक्षेत्र पुरुषोत्तमपुरी (प्रासंगिक: अधिक मास/ धोंड्याचा महिना विशेष)           दर तीन वर्षांनी येणारा मराठी अधिक महिना म्हणजे अधिक मास किंवा धोंड्याचा महिना होय. त्यालाच मल मास, पुरुषोत्तम मास या नावाने देखील ओळखले जाते. या अधिकमासाचे दैवत असलेल्या 'भगवान पुरुषोत्तमाचे' संपूर्ण भारतातील एकमेव मंदिर बीड जिल्ह्यातील माजलगाव तालुक्यातील पुरुषोत्तमपुरी येथे आहे. आज आपण अधिक मास आणि पुरुषोत्तमपुरी येथील पुरुषोत्तमाची महती माहिती जाणून घेण्याचा प्रयत्न करू. कल्याण ते विशाखापटनम या राष्ट्रीय महामार्गाजवळ माजलगाव पासून 21 किलोमीटर अंतरावर उत्तरेला पुरुषोत्तमपुरी हे गाव वसलेले आहे. तर खामगाव ते पंढरपूर या राष्ट्रीय महामार्गावर सादोळा फाट्याजवळ पश्चिमेला अवघ्या ६ की.मी. अंतरावर हे धार्मिक स्थळ आहे. माजलगाव पासून याठिकाणी दर अर्ध्या तासाला बसची सोय आहे. बीड जिल्ह्यातील गेवराई हुन तलवडा मार्गे पुर्वेकडे जाणा-या राज्य महामार्गावरून ते २ कि.मी. अंतरावर तर जालना जिल्ह्यातील परतुर हून दक्षिणेकडे गोळेगाव या गावातून देवस्थानला होडीतून जाता य...

अधिक मासाचे दैवत 'भगवान पुरूषोत्तम'

Image
 अधिक मासाचे दैवत 'भगवान पुरूषोत्तम'           ज्या चांद्रमहिन्यात सूर्य एका राशीतून दुसऱ्या राशीमध्ये प्रवेश करीत नाही. तो अधिक महिना असतो. पृथ्वीभोवती 🌙 चंद्राची एक फेरी म्हणजे चांद्रमास. एक वर्षाच्या काळात बारा चांद्रमास पूर्ण होतात. यालाच चांद्रवर्ष असे म्हणतात. चांद्रमास हा प्रतिपदा ते अमावस्या असा २९.५ दिवसांचा असतो, त्यामूळे चांद्रवर्ष हे ३५४ दिवसांचे होते. पृथ्वीची सुर्याभोवतीची एक फेरी ३६५ दिवस ५ तास ४८ मिनिटे आणि ४३ सेकंदात पूर्ण होते. म्हणजेच चांद्रवर्ष हे सौरवर्षापेक्षा ११ दिवसांनी लहान असते. हा फरक वाढत जावून ३३ दिवसांचा निघतो. तोच अधिक मास असतो. ठराविक सण ठरावीक ॠतूत यावे हा मूळ उद्देश असतो. परंतु ऋतू हे सूर्यावर अवलंबून असतात. सण हे चंद्रावर अवलंबून असतात. म्हणून आपल्याकडील कालमापनात चांद्र व सौर पद्धतीचा मेळ घातलेला आहे. 366 तिथींचे एक चांद्रवर्ष होते. एका सौर वर्षाच्या काळात तशा सुमारे 371 तिथी होतात. चांद्रवर्ष हे सौरवर्षापेक्षा 11 तिथीने लहान असते. दरवर्षी अकरा तिथी याप्रमाणे 33 तिथी झाल्या की अधिकमास येतो. तीन वर्षात होणारा 33 दिवस...